Để đưa ra được con số đó, công ty đã phải xem xét, phân tích, tổng hợp nhiều nguồn thông tin như tỉ lệ (xác suất) tai nạn, va quệt xe, tỉ lệ hỏng hóc khi tai nạn - tức tính toán khả năng rủi ro, thông tin về giá cả các sửa chữa, thói quen chung của các chủ xe, khả năng tài chính của công ty, các tác động của yếu tố ngẫu nhiên khác,.... Và người làm công việc đó chính là các chuyên gia định phí bảo hiểm.

Actuary - a person whose job involves calculating insurance risks and payments for insurance companies by studying how frequently accidents, fires, deaths, etc. happen.

Đây là định nghĩa của từ điển Oxford Learner Dictionary. Nói nôm na, công việc chính của họ là thu thập, phân tích tổng hợp nhiều nguồn thông tin để định giá một sản phẩm bảo hiểm và tính toán giá cả thanh toán cũng như khả năng thanh toán của công ty. Khả năng tính toán xác suất các sự kiện, tổng hợp thống kê từ nhiều nguồn thông tin, các kiến thức về kinh tế vi mô, kinh tế vĩ mô, chính sách pháp luật của nước sở tại là những kiến thức nòng cốt cho công việc này.

Có thể nói, họ chính là cha đẻ tạo ra các sản phẩm kinh doanh của các công ty bảo hiểm. Vì thế, vai trò và trách nhiệm của họ trong công ty rất lớn và đương nhiên kèm theo đó là một vị trí quan trọng cũng mức lương tương xứng.

Những người có chuyên môn này không chỉ có vai trò quan trọng trong các công ty bảo hiểm, mà còn là những chuyên gia không thể thiếu trong các tổ chức tín dụng, quản lý các quỹ đầu tư và tất cả các lĩnh vực kinh doanh liên quan đến tài chính và rủi ro.

Ở các nước phát triển, ngoài các loại bảo hiểm bắt buộc có rất nhiều loại bảo hiểm tự chọn khác: bạn vào siêu thị nhỡ tay làm vỡ một bộ cốc pha lê đắt tiền hay con bạn chơi bóng chẳng may là vỡ cửa kính nhà hàng xóm, có bảo hiểm trách nhiệm công cộng; bạn cho đồng nghiệm đi nhờ ôtô, nếu chẳng may xảy ra tai nạn, bạn phải chịu trách nhiệm chi trả chi phí chữa trị vì bạn là người gây ra việc đó, có bảo hiểm cho người ngồi trên xe mà giá cho mỗi người chỉ vài euro cho mỗi chuyến đi dưới 100km,...

Tại Việt Nam, ngoài các loại bảo hiểm bắt buộc như bảo hiểm thân thể (thời còn là học sinh) bảo hiểm y tế vốn được quản lý bởi nhà nước, nghề này còn tương đối mới do đa phần người tiêu dùng chưa nhận thức được tầm quan trọng của các loại bảo hiểm. Tuy nhiên, sự việc bắt đầu thay đổi khi người dân có tích lũy, bắt đầu có những sản phẩm có giá trị như xe ôtô, tài sản vật chất cố định giá trị lớn hay khi giá cả cho những sửa chữa hỏng hóc trở nên đắt đỏ. Khi đó, các loại bảo hiểm để có một sự an toàn về tài chính sẽ được quan tâm. Đó cũng là lúc nhu cầu về nhân lực ngành này sẽ cao hơn.

Về chuyên môn và bằng cấp cho công việc này, hiện tại ở Việt Nam mới chỉ có hai cơ sở đào tạo, Đại học Kinh tế Quốc dân và Đại học Hoa Sen, trong khuôn khổ chương trình liên kết với Học viện Khoa học Tài chính và Bảo hiểm - Đại học Tổng hợp Claude Bernard Lyon 1, Cộng hòa Pháp. Ngoài thời gian học tập trong nước bằng Tiếng Anh, học viên phải học tập và thực tập tại Pháp với ngôn ngữ được yêu cầu là cả Tiếng Anh và Tiếng Pháp. Đây là một điểm hạn chế về ngôn ngữ của chương trình.

Nếu chịu khó tìm tòi, chúng ta có thể tự tìm được những chương trình học hoàn toàn bằng Tiếng Anh, thậm chí có thể học online như University of Salford in Manchester, University of Vermont, Columnia University,...

Những người quan tâm có thể tìm hiểu thêm trên trang www.beanactuary.org.

Nguyễn Thanh Sơn